โรคลมแดด หรือ ฮีทสโตรก (Heat Stroke) ภัยเงียบที่มากับฤดูร้อน โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงสูงจากภาวะโรคลมแดด หากมีอาการรุนแรงอาจทำให้เกิดการเสียชีวิตแบบกระทันหันได้ เหตุใดผู้สูงอายุถึงมีความเสี่ยงกว่าวัยอื่น เนื่องจากระบบประสาทส่วนกลางของผู้สูงอายุเริ่มเสื่อมลงตามวัย ทำให้ร่างกายปรับตัวกับอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงได้น้อย รวมถึงยารักษาโรคประจำตัว เช่น ยาลดความดัน เบาหวาน ก็มีผลทำให้ร่างกายระบายความร้อนได้น้อยลง 

สัญญาณเตือนภาวะการเกิดโรคลมแดดในผู้สูงอายุ ที่เราสามารถสังเกตุได้ คือ กระหายน้ำมากผิดปกติ ร้อนแต่ไม่มีเหงื่อออกซึ่งแตกต่างจากอาการเพลียแดดที่มีเหงื่อออก คลื่นไส้ อาเจียน หายใจเร็ว ปวดศีรษะ เกร็ง ม่านตาขยาย หัวใจเต้นเร็ว หมดสติและอาจถึงแก่ชีวิตได้ การปฐมพยาบาลเบื้องต้น ได้แก่ รีบนำผู้สูงอายุไปพักบริเวณที่ร่ม มีอากาศถ่ายเทดี ชุบน้ำเย็นประคบหน้าผาก คอ รักแร้ ขาหนีบ ให้น้ำเย็นเมื่อรู้สึกตัวแล้วหรือหากอาการยังไม่ดีขึ้นให้ขอความช่วยเหลือจากรถฉุกเฉินโดยด่วน   

การป้องกันการเกิดโรคลมแดดในผู้สูงอายุ โรคนี้ถึงแม้ว่าจะเกิดขึ้นไม่บ่อยนักแต่ทางการแพทย์ได้จัดว่าเป็นโรคฉุกเฉินทางการแพทย์อีกโรคหนึ่งที่มักเกิดแบบฉับพลับและมีอันตรายถึงชีวิตได้ น้องเอลเดอร์มีข้อแนะนำง่ายๆ ในการดูแลผู้สูงอายุให้ห่างไกลจากโรคลมแดด ดังนี้ 
1. จัดให้ผู้สูงอายุอยู่ในบริเวณที่มีอากาศเย็นสบายและถ่ายเทดี
2. จัดเสื้อผ้าที่สวมใส่สบายไม่อึดอัด
3. เลี่ยงเครื่องดื่มบรรจุแก๊สหรือมีส่วนผสมของคาแฟอีน
4. เลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
5. กินอาหารที่มีฤทธิ์เย็น เช่น แตงกวา มะระ ผักกาดขาว ผักบุ้ง หัวผักกาด ถั่วเหลือง เห็ด แตงโม แคนตาลูป สตรอว์เบอรี่ 

อาหารถือว่าเป็นเกราะป้องกันโรคอย่างดีทีเดียว อาหารฤทธิ์เย็นจึงเหมาะกับอากาศร้อนที่จะช่วยปรับอุณหภูมิในร่างกายให้เย็นลง สำหรับโรคลมแดดซึ่งมักเกิดขึ้นช่วงฤดูร้อนน้องเอลเดอร์จึงมีเมนูอาหารฤทธิ์เย็น สำหรับผู้สูงอายุทุกท่านรับรองว่าถูกใจแน่นอน เมนูนั้นก็คือ “มะระผัดไข่” ที่แสนจะทำง่ายมากๆ แถมมีประโยชน์เยอะอีกด้วย เมื่อพูดถึง “มะระ” เรามักจะนึกถึงความขมของมันเป็นอันดับแรก แต่เรามีวิธีลดความขมของมันด้วยวิธีง่ายๆ ก่อนนำไปปรุงอาหารเพียงใช้แต่เกลือปรุงอาหารนี่แหล่ะ มะระมีดีอย่างไร ความขมของมันนี่แหล่ะที่ช่วยปรับสมดุลและลดความร้อนในร่างกาย นอกจากนั้นยังช่วยลดไขมันและน้ำตาลในเลือด ช่วยเจริญอาหาร มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยชะลอความเสื่อมของวัย มีแคลเซียมและฟอสฟอรัสที่ดีต่อสุขภาพของผู้สูงอายุ ทีนี้เราไปเริ่มทำเมนูแสนอร่อย “มะระผัดไข่” กันเลยครับ 

วิธีทำมะระผัดไข่

ส่วนผสม : มะระ 1 ลูก  ไข่ 1 ฟอง  กระเทียบสับ 1 ช้อนโต๊ะ  เกลือ 1/2 ช้อนชา  ซอสถั่วเหลือง 1/2 ช้อนชา  น้ำตาล 1/2 ช้อนชา น้ำมัน 1 ช้อนโต๊ะ พริกไทยตามชอบ 

วิธีทำ :
1. ผ่ามะระ ควักไส้ออก หั่นตามขวาง คลุกกับเกลือทิ้งไว้ซักครู่ ขยำแล้วบีบน้ำออก ล้างเกลือด้วยน้ำสะอาดพักให้สะเด็ดน้ำ (วิธีนี้จะช่วยลดความขมของมะระและทำให้เนื้อใส)
2. ตั้งไฟ ใส่น้ำมัน กระเทียมผัดจนเหลืองเล็กน้อย ใส่ไข่ มะระ เกลือ ซอสถั่วเหลือง  น้ำตาล ผัดจนมะระมีเนื้อใส ยกลงตักใส่จานและโรยด้วยพริกไทย  

โภชนาการ (โดยประมาณ) เมนู “มะระผัดไข่” ในปริมาณ 1 ถ้วย 

พลังงาน 227.0 กิโลแคลอรี่ 
โปรตีน 7.9 กรัม 
คาร์โบไฮเดรต 7.0 กรัม
ไขมัน 18.5 กรัม 
เกลือ 459.1 มิลลิกรัม
คอเลสเตอรอล 186.0 มิลลิกรัม
ไขมันทั้งหมด 18.5 กรัม
น้ำตาล 3.7 กรัม
กากไยอาหาร 3.0 กรัม

ประโยชน์จากส่วนผสม

มะระ : ดับพิษร้อนในร่างกาย สร้างภูมิคุ้มกัน บำรุงสายตา แก้กระหายน้ำ ลดน้ำตาลและไขมันในเลือด บำรุงสายตา เสริมภูมิคุ้มกันโรคมะเร็ง มีแคลเซียมสูง วิตามินซี เจริญอาหาร
ไข่ : มีโปรตีน ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ มีคลอเรสเตอรอล HDL สูง ชลอความชรา บำรุงสายตา บำรุงสมองและระบบประสาท แคลเซียมสูง มีวิตามินและแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์ 
กระเทียม : ลดความดันเลือด ลดคลอเรสเตอรอล ลดระดับน้ำตาลในเลือด บำรุงเลือด ขับลม แก้จุกเสียดแน่นท้อง 
พริกไทย : แก้ไอ ช่วยให้ระบบย่อยอาหารดีขึ้น ช่วยเผาผลาญพลังงาน ป้องกันมะเร็ง 

โรคลมแดด หรือ ฮีทสโตรก (Heat Stroke)  แม้จะเป็นภัยเงียบของอากาศร้อน ก็สามารถป้องกันผู้สูงอายุให้ห่างไกลจากโรคนี้ได้ อาหารป้องกันโรคก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่เป็นเสมือนเกราะป้องกันร่างกายอย่างดี สำหรับอากาศร้อนๆ การเลือกกินอาหารที่มีฤทธิ์เย็นก็ช่วยคลายความร้อนภายในร่างกายได้ดีทีเดียว เมนูอาหารฤทธิ์เย็น “มะระผัดไข่” กับ วลีที่ว่า “หวานเป็นลม ขมเป็นยา” ก็พอจะอธิบายประโยชน์ของเมนูนี้ได้มากทีเดียว ความขมที่เป็นทั้งยา ทั้งภูมิป้องกันร่างกายที่ช่วยปกป้องผู้สูงอายุจากโรคลมแดด  รวมถึงมีประโยชน์และเสริมโภชนาการที่ดีต่อสุขภาพผู้สูงอายุ เมนูนี้น้องเอลเดอร์การันตี อร่อยแน่นอนครับ 

อ้างอิง
– โรคลมแดดกับผู้สูงอายุ
– โภชนาการ ผัดมะระใส่ไข่ 
– อากาศร้อน ผู้สูงวัยเสี่ยง “โรคลมแดด”
– มะระผัดไข่ 
– Heat Stroke Symptoms, Signs, First Aid, and Recovery.
– สู้ร้อนด้วยผักฤทธิ์เย็น 
– มะระ กับสรรพคุณทางการแพทย์